Reusing Industrial Heritage in Helmond
ALGEMENE INLEIDING
Het afstudeeratelier ‘Industrial Water Street’ bij de afdeling Architectuur van de technische universiteit van Eindhoven werd opgericht en begeleid door dr. Ir. Irene Curulli en dr. Ir. Gijs Wallis de Vries en is een onderdeel van het grotere onderzoek van dr. Ir. Curulli naar de kanaalzones van de B5, de grootste steden van Brabant. Het onderzoeksprogramma zoekt naar waarde in vaak verloren industriële zone’s in deze actieve steden. Een ogenschijnlijk ongebruikte hijskraan, rondzwervende vaten, stevige betonnen platen die her en der liggen: wat zijn ze waard? En hoe helpen ze van een kanaalzone een levendig deel van de stad te maken?
Helmond was het studieonderwerk van dit atelier. In tegenstelling tot veel andere kanaalsteden in brabant heeft Helmond nog steeds actieve fabrieken in het hart van de stad staan, die textielen, bouten en moeren produceren. De stad heeft een rijke historie waarin de textielfabrieken een belangrijke rol spelen. De centrale posities die de fabrieken in de stad innemen herinneren ons hieraan. Een masterplan werd ontworpen door de leden van Rock9 Design voor het terrein van de bloeiende Vlisco-fabriek. Het plan behandelt de vraag: wat zou er gebeuren wanneer Vlisco zou verhuizen naar een goedkoper stuk stad? Wat voor potenties bezit het industrieterrein?
Deze vragen werden ook individueel beantwoord in een herbestemmingsontwerp voor drie monumenten die het terrein rijk is. Een korte beschrijving volgt hierop.
Perception of Proximity
Milou Piethaan koos in dit geval voor het grootste gebouw dat het Vliscoterrein rijk is: Gebouw Noord. Peter Zumthor zei al: 'It all has to do with proximity and distance. The classical architect would call it scale. But I mean something more bodily than scales and dimensions.'(2006)
Een gebouw kan een ver en afstandelijk overkomen of juist dichtbij en verwelkomend. De relatie tussen architectuur en deze perceptie van nabijheid [perception of proximity] van een gebouw is onderzocht door Gebouw Noord te veranderen in een aantrekkelijk gebouw, dat verwelkomend werkt in plaats van afstandelijk. Meer informatie is te vinden via deze
link naar het project op haar individuele portfolio website.
Reining Time
Het eveneens monumentale ketelhuis van het Vlisco-terrein werd omgetoverd in een stedelijk badhuis door Rik Verhalle. Hij herintroduceert het begrip 'patina' als het natuurlijke verval van gebouwen wat juist tot schoonheid leidt aan de hand van 5 categorieën. Deze 5 aspecten werden voor het Ketelhuis geëvalueerd en gebruikt om de transformatie naar een stedelijk badhuis zo soepel en stijlvol mogelijk te maken. Meer over dit project is te vinden op de portfoliowebsite van Rik via deze
link.
The Momentum of Reuse
Het startpunt van het individuele onderzoek van Dominique Geelen was het theoretische onderzoek naar het belang van ornament en detail bij gebouwen. Het monumentale fabrieksgebouw 1911 bezit vele kwaliteiten die onder andere worden gevormd door boeiende ornamenten.
Door het gebouw in drie fases open te stellen voor het publiek, krijgt de stad Helmond de kans om het gebouw te zien, te verkennen en te beleven. Bij elke fase horen andere functies zoals een hotel met amusementsfunctie, een restaurant en een museum die allemaal tot in detail en ornament zijn uitgewerkt in dit prachtige plan. Via deze
link is meer te vinden over dit project op de portfoliowebsite van Dominique.